* * *

Крали Марко и Филип Маджарин

Бог го убил Филип Маджарина,
шчо допушчил она бела книга,
я допушчил Марко во Прилепа:
- Здраво-живо, Марко Прилепчанин!
Я да до идеш во Маджарска земя,
нийе оба да се обидеме,
я кье дойда во Прилепа града!
Му дейдиса она бела книга,
му дейдиса на сама вечеря.
Книга пеит Кралевике Марко,
ми я пеит, под мустак се смеит.
Го догледа негова стара майка,
та му велит Кралевике Марко:
- Хай ти, синко, море мили синко!
Шчо ми пеиш она бела книга,
книга пеиш, под мустак се смеиш?
Аль се смеиш со млада невеста,
аль се смеиш со мъжконо дете,
даль се смеиш со моява старост?
Тогай велит Кралевике Марко:
- Хай ти, майко, моя стара майко!
Не се смеем со млада невеста,
не се смеем со мъжконо дете,
не се смеем со твоята старост,
тук се смеем с Филип Маджарина:
ми допушчил она бела книга -
я да ходям во Маджарска земя,
нийе оба да се обидеме,
я кье дойдит во Прилепа града!
Тогай велит негова стара майка:
- Хай ти, Марко, мои мили синко!
Не чекай го да ти дойт во Прилепа града,
тук ходи му ти во Маджарска земя;
оти ми го кажвеет и него мошне юнак,
шчо загубил седумдесет кральои,
та жал ми е, синко, да ти гледам грехой,
твоите грехои и твоите милкои,
да н' ти пулям църни кърви во рамни дворои!
Много хатър Марко му остана.
Тога велит на млада Маркоица:
- Стани бърго, млада Маркоице,
да оседлиш моя бърза коня,
да му кладиш седло от мерджана,
да му кладиш юзда гергефлиа;
Шарца коня добро назобай ми
и даде му три легени вино,
три легени вино, вино тригодишно!
Шчо ми стана млада Маркоица,
шчо ми стана рано, на пол-ношчи,
коня ми го зоба назобало,
го назоба три легени зоба,
вино ми го добро изнапила -
три легени саде тригодишно.
Та ми стана Марко на утрина
и ми търгна во Маджарска земя.
Ми приблиза во Маджарска земя,
ми втасало д' она бърза река.
Тамо найде седумдест белярки,
къд переха она бела волна,
а църната бела я права.
И им велит Кралевике Марко,
и им велит на седумдест белярки:
- Поможи бог, седумдест невести!
- Дай бог добро, незнаен делийо!
Ние не сме младине невести,
нито си сме младине девойки,
туку си сме младине вдовици:
н' овдоело Филип Маджарина;
си сме нийе негои робинки,
сме робинки, шчо никой не робвил -
деня, ношя волна да периме,
църна волна, бела да я правиме!
Пак им велит Кралевике Марко:
- Кье в' опитам, младине вдовици,
до колку е негова юнашчина?
Отговорат младине вдовици:
- Хай ти, юнак, незнаен делийо!
Овай камен, волна шчо чукаме,
ми го креват близу до пояса!
Слезе Марко от своя бърза коня,
ми се хвърли на земя сурова,
кье с' обидет с белего камена.
Ми го фати Марко Прилепчанин,
та го хвърли пет сахати место
и се хвърли на своя бърза коня.
Тога Марко со робинки сборвит:
- Аль чуете, седумдест робинки?
Къде падват кукьи Филипои?
Му говорят седумдест белярки:
- Хай ти, юнак, незнаен делийо!
Кье й видиш и кье й познаеш:
Филипои порти ми се от железо,
а чаршафи - саде от челика.
Та ми биде Марко Прилепчанин,
та ми биде у кукьи Филипои;
та ми клюкна на негои порти.
Шчо излезе църнана арапка.
Я опитвит Кралевике Марко:
- Даль е тука Филип Маджарина?
Не му кажвит, ни пак м' отворвит.
Се разлюти Марко Кралевике,
удри с клоци н' онье вити порти,
ми й хвърли порти во дворои.
Ми се качи на високи диван
и й велит младе Филипице:
- Поможи бог, млада Филипице!
Тая ми се мпогу разсърдила -
той й сборвит, тая му не сборвит.
- Я сборви ми, млада Филипице,
я кажи ми къй е Филип Маджарина?
Пак си мълчит, не му с' отгоорвит.
Се разлюти Марко Кралевике,
та й велит младе Филипице:
- Ако имаш севда за мълченье,
аз да т' научам како да си мълчиш!
Й отвори нейзината уста
й пресече език па живота,
й пресече език до полойна;
и ми зеде она мъжко дете,
во дивани него го предзвони -
диван ми се кърви облеало!
Та се качи на свбя бърза коня,
та си пойде Марко на хладни механи,
си се служит с чаша ведреница.
Кога дойде Филип Маджарина,
шчо кье видит - порти от железо,
порти му се во дворои хвърлени!
Ми се качи н' онай висок диван.
Кога гледат: дете предзвонато,
а над дете - млада Филипица:
коси ми й тая разтурила,
ми се кършит и ми се дробит,
ама сбор не можит да сборвит!
Та му кажвит църнана арапка:
- От' ти дойде Марко от Прилепа;
той предзвони дете на дивани
и пресече младе Филипице,
й пресече език до полойна,
зашч' не му се тая отгоорвела!
Ми се Филип много разсърдило,
та ми вяхна своя бърза коня
и ми зеде тежка боздугана,
ми отиде белине чаршии.
Ми го барат Марка Кралевикя,
ми го барат по хладни механи:
- Иль допаднал Марко от Прилепа,
иль допаднал на хладни механи?
Му говорят млади механджии:
- Не допаднал Марко от Прилепа,
не допаднал во наши механи.
Та ми пойде най-долна механа;
и тука Филип пак ми опитало:
- Аль допаднал Марко от Прилепа,
аль допаднал во ваша механа?
Марко ми се много разсърдило,
му говорит Филип Маджарину:
- Бог те убил, Филип Маджарине,
е Марка сборвиш, Марка не познаваш!
Шчо ми хвърли Филип Маджарина,
шчо ми хвърли тежка боздугана.
Боздугана Марко в ръка ми пречека;
назад Марко Фйлипу го врати,
и от коня Филипа го сметна,
та му зеде глава до рамена.
Тога велит Марко Прилепчанин:
- Вака идет Марко во Маджарско,
Маджар Филип за да го загубит!
Ми изпушчи седумдест белярки
и им даде венци позлатени.
Кье го пратат Марка во Прилепа,
кье г' йзпратат седумдест белярки,
ми го лрашчеет и много го молитвеет.
Ми отиде Марко во Прилепа,
та й велит на своя стара майка:
- Хай ти, майко, моя стара майко!
Ти го носам Филип Маджарина,
пешкеш ти носам неговата глава!
Утъркаля Филипоа глава.
Тога майка ми го завервала,
тога нея вяра я фатило.

© Тодор Моллов, съставител
=============================
© Електронно издателство LiterNet, 09.04.2020
Български фолклорни мотиви. Т. IІІ. Юнашки песни. Съст. Тодор Моллов. Варна: LiterNet, 2009-2020